Do zadań Ministerstwa Skarbu Państwa należy przede wszystkim gospodarowanie mieniem. Uprawnienie to realizuje, m.in. inicjując strategię komercjalizacji (przekształcania przedsiębiorstw państwowych w spółki prawa handlowego) oraz prywatyzacji.
W 2005 roku została uchwalona „Ustawa o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej”.
Ustawa ta daje prawo do rekompensaty osobom, których nieruchomości po II wojnie światowej pozostały poza granicami Polski. Proces obsługi wniosków o wypłatę rekompensaty został podzielony pomiędzy wojewodów, ministra skarbu oraz Bank Gospodarstwa Krajowego. W początkowym okresie funkcjonowania przepisów wszelkie dane dotyczące wniosków wymieniane były w formie papierowej oraz plikowej.
Następnie urzędy wojewódzkie oraz Ministerstwo Skarbu Państwa rozwijały własne aplikacje ułatwiające obsługę wniosków, jednak były one fragmentaryczne i umożliwiały automatyzację jedynie niewielkich wycinków procesu. Konieczność ręcznej obróbki danych w arkuszach kalkulacyjnych sprawiała, że liczba wypłacanych rekompensat była bardzo niewielka.
Podjęto decyzję o zbudowaniu centralnego systemu służącego do ewidencjonowania wniosków i decyzji o wypłacie rekompensat, a także wspomagającego walidację prawidłowości wyliczeń ich wysokości.
W wyniku wygranego przetargu Asseco Poland S.A. zbudowało i wdrożyło system scentralizowany działający w architekturze trójwarstwowej, opracowany w technologii Java Enterprise Edition. Interfejs rozwiązania SIR oparto na przeglądarce internetowej uruchamianej na komputerach PC, w których autoryzacja użytkowników odbywa się przez identyfikatory/ nazwy użytkownika oraz hasła.
Dane wprowadzane są do systemu w Urzędach Wojewódzkich poprzez bezpieczne połączenia internetowe. Walidacja danych odbywa się na poziomie Ministerstwa Skarbu Państwa, po czym następuje ich przekazanie do BGK. System przewiduje jednoczesną pracę stu użytkowników.
Elementy wdrożenia
Centralny System Rejestrów SIR, który obejmuje rejestr centralny i rejestry wojewódzkie został uruchomiony w Ministerstwie Skarbu Państwa w październiku 2008 roku. System umożliwia przekazywanie przez Ministerstwo Skar- bu Państwa do Banku Gospodarstwa Krajowego danych osób uprawnionych w tym samym miesiącu, w którym wpłynęły one do rejestru centralnego. O kolejności ich przesyłania decydują wyłącznie terminy przekazywania przez urzędy wojewódzkie kompletnych i prawidłowych danych do rejestru centralnego. Wdrożenie systemu pozwoliło na zwielokrotnienie ilości danych przekazywanych przez ministerstwo do BGK i tym samym na znaczne przyspieszenie tempa wypłat rekompensat.
Korzyści dla klienta
Dzięki wdrożeniu systemu edycja danych odbywa się jedynie na poziomie urzędu wojewódzkiego, co uczyniło wprowadzających i zatwierdzających dane w rejestrze wojewódzkim odpowiedzialnymi za ich prawidłowość i zgodność ze stanem faktycznym oraz wymusiło kompletność przekazywanych danych.
System pozwala na przekazywanie przez Ministerstwo Skarbu Państwa do BGK danych osób uprawnionych w tym samym miesiącu, w którym wpłynęły one do rejestru centralnego. W okresie działania poprzedniego systemu „Mienie Pozostawione” wypłacono 6 054 rekompensaty na kwotę 224 mln zł, natomiast w okresie działania SIR wypłacono 23 tys. rekompensat na kwotę ponad 1 mld zł (stan na połowę 2010 r.). Urucho- mienie systemu SIR umożliwiło zlikwidowanie w ciągu kilku miesięcy kolejki osób oczekujących na wypłatę odszkodowań.
Skuteczna realizacja wypłat rekompensat z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami RP oznacza, że Polska jako pierwszy kraj podlegający kognicji Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wykonała wyrok pilotażowy (sprawa Broniowski przeciwko Polsce). Dzięki temu uniknęła zarówno wnoszenia do trybunału kolejnych skarg zabużańskich, jak również wydawania przez ten organ następnych wyroków dotyczących mienia zabużańskiego, w których trybunał mógł zasądzać na rzecz skarżących zadośćuczynienia za szkodę materialną w wysokości 100% wartości pozostawionego mienia.
